Trzeci kwartał 2022 r. kończy dynamiczny okres nowej podaży obserwowany na polskim rynku biurowym w ostatnich latach. W okresie od stycznia do września 2022 r. deweloperzy dostarczyli 39 inwestycji, które powiększyły całkowite zasoby sektora o 560 100 mkw. do ponad 12,7 mln mkw. W analizowanym okresie zarejestrowano także dużą aktywność po stronie popytu. Na koniec III kw. 2022 r. wynajęto łącznie ponad milion mkw. w całej Polsce. Niemniej przed rynkiem biurowym podobnie jak przed innymi sektorami na rynku nieruchomości komercyjnych pozostaje wiele wyzwań związanych m.in. z rosnącymi kosztami za energię czy spodziewaną luką podażową oraz wzrostami stawek czynszów.

Pierwszy pochodzący z końca XIX wieku, drugi wybudowany w latach 50. XX wieku – dworce w Ożarowie Mazowieckim i Jaktorowie przeszły kompleksowe przebudowy, dzięki którym stały się komfortowymi i nowocześnie urządzonymi przestrzeniami obsługi podróżnych.

Dziesięć organizacji branżowych; Związek Pracodawców AGD – APPLiA Polska, Hutnicza Izba Przemysłowo Handlowa, Ogólnopolska Izba Gospodarcza Producentów Mebli, Polska Izba Gospodarcza Przemysłu Drzewnego, Polskie Stowarzyszenie Dekarzy, Polska Unia Ceramiczna, Stowarzyszenie Producentów Cementu, Związek Firm Pośrednictwa Finansowego, Związek Polskie Okna i Drzwi oraz Polski Związek Firm Deweloperskich zostało sygnatariuszami wspólnego apelu branż o wprowadzeniu rozwiązań zmniejszających skalę zapaści, jaka czeka rynek pracy związany z sektorem mieszkaniowym.

Do końca roku wolumen powierzchni parków handlowych może zwiększyć się o dodatkowe 230 tys. mkw. W I połowie 2023 r. deweloperzy oddali do dyspozycji najemców 219 000 mkw. powierzchni handlowych, z czego 122 640 mkw. (56 proc.) stanowiły parki handlowe, a 28 470 mkw. (13 proc.) centra convenience. W rezultacie 2023 r. może być kolejnym rekordowym rokiem pod względem dostarczenia na rynek nowej podaży.

Czy firmy dostosowały już powierzchnię do nowego systemu świadczenia pracy? Wolą renegocjować umowy czy raczej przenosić się do nowych lokalizacji?

I kw. 2023 roku na rynku mieszkaniowym cechował powrót trendu wzrostowego cen transakcyjnych na rynku pierwotnym po kilku miesiącach stabilizacji oraz ożywienie akcji kredytowej w segmencie hipotek. Ożywienie sprzedaży w największym stopniu dotyczy rynku pierwotnego, który jest relatywnie częściej wybierany przez kupujących inwestycyjnie. W efekcie oferta rynku pierwotnego istotnie spadła.

Po 2023 r., w którym branża logistyczno-magazynowa zmagała się ze wzrostem czynszów i pustostanów, magazyny wchodzą w nowy rok z dobrymi perspektywami. Eksperci Colliers spodziewają się stabilizacji stawek czynszu i zwiększonej aktywności inwestycyjnej. Pozytywny wpływ na sektor będzie mieć m.in. rozwój elektromobilności oraz transportu morskiego.

W USA czy Europie Zachodniej projektów związanych z zamianą powierzchni biurowych na mieszkaniowe jest coraz więcej. W Polsce to nadal nieliczne, odosobnione przypadki. „Brak zachęt do przekształcania nierentownych biurowców w mieszkania i apartamenty skutecznie blokuje wiele inwestycji. Wolimy dziś wyburzać, zamiast przebudowywać – pytanie tylko, czy nas jako społeczeństwo na to stać” – mówi dr Jan Gąsiorowski, associate w warszawskim biurze Wolf Theiss.

Gospodarka w 2024 r. wyraźnie odbije, zwłaszcza w II półroczu. Przełoży się to na kondycję finansową tak firm, jak i konsumentów. Liczba dłużników i wartość ich zadłużenia będzie malała, choć nie należy spodziewać się tu spektakularnych zmian. Nie zmniejszy się liczba bankructw, a na poprawę trzeba będzie poczekać do 2025 r. Mimo lepszej koniunktury zatory płatnicze nadal będą jedną z głównych barier rozwoju, a rynek zarządzania wierzytelnościami zanotuje kolejne wzrosty.

Kolejna wielka, globalna firma otrzyma wsparcie od rządu polskiego na realizację swojej inwestycji w naszym kraju. Tym razem jest to japoński koncern Daikin, który w Ksawerowie pod Łodzią buduje wielką fabrykę pomp ciepła. Inwestycja realizowana jest w ramach Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Hotel Barceló Warsaw Powiśle zaprezentował się w pełnej odsłonie. 151 pokoi, jeden z najpiękniejszych widoków na wschodnią panoramę Warszawy prosto z zewnętrznego basenu na dachu, a przede wszystkim – unikalne wnętrza, w których poszczególne elementy nawiązują do kompleksu Elektrowni Powiśle, którego hotel jest częścią. Oświetlenie wykonane z odzyskanych zaworów, rur i transformatorów, stare fotografie w formie obrazów, a także znalezione i wyeksponowane w gablotach ręcznie pisane dzienniki pracowników to tylko kilka historycznych artefaktów dawnej elektrowni miejskiej, które zaskoczą gości.

Budowa największej i najbardziej zrównoważonej środowiskowo fabryki przekąsek PepsiCo w miejscowości Święte pod Środą Śląską, na Dolnym Śląsku przebiega zgodnie z założonym harmonogramem. Na terenie budowy pracuje zespół ok. 300 osób. Minął rok od położenia kamienia węgielnego, a zakład jest w ponad 50% gotowy do oficjalnego otwarcia fabryki, które nastąpi w pierwszym półroczu 2023 r. Powołano także dyrektora zakładu.

Lincoln Property Company Poland, uznany inwestor, deweloper i zarządca działający w sektorze nieruchomości komercyjnych w USA i w Europie, realizuje budowę swojego flagowego projektu deweloperskiego w Polsce: warszawskiego biurowca The FORM. Generalnym wykonawcą jest firma PORR S.A., wchodząca w skład austriackiej PORR Group. Za wyłączną komercjalizację projektu The FORM odpowiedzialny jest zespół ekspertów JLL. Oddanie budynku do użytku planowane jest na koniec IV kwartału 2024 roku.

Właściciel marki 4F – firma OTCF S.A. w styczniu br. wprowadziła się do najnowszego biurowca B1 w krakowskim projekcie realizowanym przez White Star Real Estate i Cain International – The Park Kraków. Tym samym spółka skonsolidowała swoje dotychczasowe biura w Krakowie i Wieliczce i oficjalnie przeniosła główną siedzibę na ulicę Saską 25C w Krakowie. Właściciel największej polskiej marki sportowej objął w sumie ponad 8,2 tys. mkw. powierzchni, zajmując 4 spośród 6 pięter dostępnych w budynku. Za aranżację wnętrz nowego biura OTCF odpowiadała pracownia Trzop Architekci.

Jaki sektor wygra w tym roku w wyścigu inwestycyjnym? Czy inwestorzy, którzy poszukują w Polsce okazji, postawią jak w roku ubiegłym przede wszystkim na biurowce? Czy rynek transakcji inwestycyjnych zdominują magazyny i parki handlowe?

Kilka dni temu Volvo ujawniło plany otwarcia w Krakowie Tech Hubu, w którym rozwijane będą kompletne i kluczowe funkcje nowych, w pełni elektrycznych samochodów. Z kolei w styczniu Netflix ogłosił, że otwiera centrum inżynieryjne w Warszawie, w którym rozwijane będą rozwiązania umożliwiające proces produkcji treści. To kolejni światowi giganci po Google i Intel, którzy w ostatnim czasie postanowili zainwestować nad Wisłą. Jakie czynniki przyciągają zagraniczne firmy do Polski?

Kraków, z zasobami ponad 1 mln 651 tys. mkw., jest największym regionalnym rynkiem biurowym w kraju. Przez wiele lat projekty biurowe powstawały w różnych częściach miasta. Ale to się zmienia. W ostatnim czasie najemcy zaczęli relokować się bliżej centrum, a najbardziej upodobali sobie dzielnice: Grzegórzki, Stare Miasto, Podgórze i Krowodrzę. Zainteresowanie najemców przyciągnęło do tych lokalizacji również deweloperów.

Uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. 2022 poz. 1083), a konkretnie art. 26 wprowadza obowiązek zainstalowania w terminie do 1 stycznia 2025 roku minimum jednego punktu ładowania oraz osprzętu do poprowadzenia przewodów dla budynków niemieszkalnych posiadających więcej niż 20 miejsc postojowych, niebędących własnością małego lub średniego przedsiębiorstwa. Wymóg będzie dotyczył jednakowo biurowców, hoteli, szpitali, budynków handlowo-usługowych oraz obiektów kulturalnych, czy przemysłowo-magazynowych. Wydaje się, że 2 lata to dużo...

Na rynku magazynowym zachodzą dynamiczne zmiany. Aktywność deweloperów lekko wyhamowała, ale popyt znajduje się na dotychczasowym, wysokim poziomie. W tle jest ciągle bardzo niski poziom pustostanów, który może doprowadzić do chwilowej luki podażowej w niektórych regionach. Jednocześnie na rynku są deweloperzy gotowi podjąć ryzyko i budować spekulacyjnie – mówi Jakub Kurek, Dyrektor Działu Powierzchni Przemysłowych i Magazynowych w Newmark Polska.

Parki handlowe oraz centra codziennych zakupów (tzw. centra convenience) okazały się najbardziej odpornymi formatami handlowymi w czasie pandemii COVID-19. Ten format handlowy w Polsce dynamicznie się rozwija, a parki wiodą prym pod względem przyrostu podaży. W pierwszej połowie 2022 r. deweloperzy oddali 183 200 mkw. powierzchni najmu, z czego 66% w ramach parków handlowych oraz centrów convenience. Przewiduje się, że na rynku do końca tego roku pojawi się kolejne 341 700 mkw. powierzchni najmu, z czego 53% będą stanowiły parki handlowe. To byłby kolejny rekordowy rok w historii tego sektora pod względem dostarczenia nowej podaży.